Στη διάρκεια της δεκαετίας του '50 ήταν διάχυτη η αισιοδοξία ότι η πυρηνική αποτελούσε τη νέα "μαγική" ενέργεια που θα κάλυπτε τις παγκόσμιες ενεργειακές ανάγκες με πολύ χαμηλό κόστος. Γεγονός που αποδείχθηκε λάθος, μια και από τα μέσα της δεκαετίας του '70 και μετά η κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών ουσιαστικά ανεστάλη στις μεγαλύτερες πυρηνικές χώρες λόγω του υψηλού λειτουργικού τους κόστους. Ζητήματα που καθιστούν την πυρηνική ενέργεια λιγότερο δημοφιλή από όσο τη φαντάζονταν επιστήμονες και πολιτικοί πενήντα χρόνια πριν, είναι ο κίνδυνος σοβαρών ατυχημάτων και το -ουσιαστικά- άλυτο πρόβλημα της ανάγκης για επ' αόριστον αποθήκευση των πυρηνικών αποβλήτων.

Σήμερα, κυβερνήσεις σε όλο τον πλανήτη επανεξετάζουν το θέμα της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας, καθώς τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στο «θρίλερ» που βρίσκεται σε εξέλιξη στον πυρηνικό σταθμό Φουκουσίμα Νταΐτσι- μία ιστορία που φέρνει στο νου μνήμες πυρηνικών εφιαλτών όπως το Three Mile Island και το Τσέρνομπιλ. Τα μεγαλύτερα πυρηνικά ατυχήματα που έχουν καταγραφεί πριν από αυτό είναι:

12 Δεκέμβρη 1952: Μερική κατάρρευση του πυρήνα ουρανίου, στο εργοστάσιο Chalk River κοντά στην Οτάβα του Καναδά, μετά από την τυχαία απομάκρυνση των τεσσάρων ράβδων ελέγχου

Οκτώβριος 1957: Πυρκαγιά κατέστρεψε τον πυρήνα του πλουτωνίου στο πυρηνικό συγκρότημα Windscale της Βρετανίας - έκτοτε ονομάστηκε Sellafield –και έστειλε ραδιενεργά νέφη στην ατμόσφαιρα. Σε επίσημη έκθεση αναφέρεται πως η διαρροή ακτινοβολίας μπορεί να έχει προκαλέσει δεκάδες θανάτους από καρκίνο στην περιοχή του Λίβερπουλ.

Χειμώνας 1957-'58: Ένα σοβαρό ατύχημα συνέβη κατά τη διάρκεια του χειμώνα του 1957-58, κοντά στην πόλη της Kyshtym στα Ουράλια. Ρώσος επιστήμονας, που πρώτος ανέφερε την καταστροφή υπολόγισε πως εκατοντάδες πέθαναν από τις συνέπειες της ακτινοβολίας.

3 Ιανουαρίου 1961: Τρεις τεχνικοί έχασαν τη ζωή τους σε εργοστάσιο των ΗΠΑ στο Idaho Falls σε ένα ατύχημα σε πειραματικό αντιδραστήρα.

4 Ιούλη, 1961: Ο καπετάνιος και επτά μέλη του πληρώματος έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάδοση ακτινοβολίας στο πρώτο πυρηνοκίνητο υποβρύχιο της Σοβιετικής Ένωσης. ΔιΈνας αγωγός στο σύστημα ελέγχου του ενός από τους δύο αντιδραστήρες.

5 Οκτωβρίου 1966: Ο πυρήνας ενός πειραματικού αντιδραστήρα κοντά στο Ντιτρόιτ υπέστη μερική τήξη όταν το σύστημα ψύξης νατρίου απέτυχε.

21 Ιανουαρίου 1969: Μια δυσλειτουργία του ψυκτικού υγρού ενός πειραματικού υπόγειου αντιδραστήρα στο Lucens Vad, Ελβετία, απελευθερώνει μια μεγάλη ποσότητα ακτινοβολίας σε μια σπηλιά, η οποία στη συνέχεια σφραγίζεται.

7 Δεκεμβρίου, 1975: Στο πυρηνικό συγκρότημα Lubmin στις ακτές της Βαλτικής στην πρώην Ανατολική Γερμανία, ένα βραχυκύκλωμα που προκλήθηκε από λάθος ηλεκτρολόγο προκαλεί πυρκαγιά.

28 Μαρτίου του 1979: Το χειρότερο πυρηνικό ατύχημα της Αμερικής συνέβη κοντά στο Three Mile Island στο Harrisburg, της Pennsylvania. Μερική κατάρρευση ενός από τους αντιδραστήρες επέβαλε την εκκένωση της περιοχής λόγω του ραδιενεργού αερίου που διέφυγε στην ατμόσφαιρα.

11 Φεβρουαρίου 1981: Οκτώ εργαζόμενοι μολύνθηκαν όταν περισσότερα από 100.000 γαλόνια του ραδιενεργού ψυκτικού υγρού διέρρευσε στη μονάδα Sequoyah 1 στο Tennessee .

25 του Απριλίου 1981: 45 εργαζόμενοι εκτέθηκαν σε ραδιενέργεια κατά τη διάρκεια επισκευών σε εργοστάσιο στο Tsuruga της Ιαπωνίας.

26 Απριλίου του 1986:Το χειρότερο πυρηνικό ατύχημα του κόσμου σημειώθηκε μετά την έκρηξη και την πυρκαγιά στις πυρηνικού σταθμού του Τσερνομπίλ. Θα εκτεθεί σε ακτινοβολία το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης. Τριάντα ένας άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Εκατοντάδες χιλιάδες κάτοικοι μετακινήθηκαν από την περιοχή και άλλα τόσοι περίπου πιστεύεται πως υπέστησαν τις επιπτώσεις της έκθεσης σε ακτινοβολία.

24 Μαρτίου του 1992: το σταθμό Sosnovy Bor κοντά στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, ραδιενεργό ιώδιο διέφυγε στην ατμόσφαιρα.

Νοέμβριος 1992: Στο πιο σοβαρό πυρηνικό ατύχημα στη Γαλλία, τρεις εργαζόμενοι μολύνθηκαν μετά την είσοδό του ένα πυρηνικό επιταχυντή σωματιδίων στο Forbach χωρίς προστατευτικό ρουχισμό. Στελέχη φυλακίστηκαν το 1993, επειδή παρέλειψαν να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας.

Νοέμβριος του 1995:Δύο τόνοι νατρίου διέρρευσαν από το δευτερεύον σύστημα ψύξης του αντιδραστήρα. Monju στην Ιαπωνία

Μάρτιος, 1997: Στη μονάδα επανεπεξεργασίας στην Tokaimura, της Ιαπωνίας, μετά από πυρκαγιά και έκρηξη που συνέβη μολύνθηκαν με χαμηλή ακτινοβολία 5 εργαζομένοι.

30 Σεπτέμβρη 1999: Στην Tokaimura, της Ιαπωνίας εκτέθηκαν σε ακτινοβολία πενήντα πέντε εργαζόμενοι. Περισσότεροι από 300.000 άνθρωποι που ζουν κοντά στις εγκαταστάσεις διατάχθηκαν να παραμείνουν σε εσωτερικούς χώρους.

Και ενώ υπάρχει παγκόσμια ανησυχία και σκεπτικισμός οι Βαλκάνιοι και Ανατολικοί γείτονες μας δε δείχνουν να πτοούνται στο ελάχιστο. Η Βουλγαρία σκοπεύει να συνεχίσει την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού «Μπέλενε», σε απόσταση 250 χιλιομέτρων βορειανατολικά της Σόφιας. Λίγες ημέρες πριν από τον σεισμό στην Ιαπωνία, η Βουλγαρική Κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να παρατείνει τη διάρκεια ζωής του πυρηνικού αντιδραστήρα στο Κοζλοντούι έως το 2030. Το έργο του Μπέλενε προβλέπει τη δημιουργία δύο αντιδραστήρων των 1.000 μεγαβάτ. Η κατασκευή του πρώτου θα ολοκληρωθεί το 2011 και του δεύτερου το 2013.

Στη Ρουμανία η συμμετοχή της πυρηνικής ενέργειας στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος θα διπλασιαστεί, καθώς στο μοναδικό πυρηνικό σταθμό της χώρας «Τσέρνα Βόντα» θα προστεθεί ένας ακόμη αντιδραστήρας ισχύος 706 μαγαβάτ. Στο συγκεκριμένο εργοστάσιο παράγονται 54 δις κιλοβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας και η παραγωγή ηλεκτρισμού με χρήση πυρηνικής ενέργειας ανέρχεται στο 10 – 12 %. Η ρουμανική κυβέρνηση , εξετάζει το ενδεχόμενο κατασκευής τρίτου και τέταρτου αντιδραστήρα.

Στη Σλοβενία, η κυβέρνηση ανήγγειλε επίσημα ότι θα αυξήσει τα αποθέματα πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και ότι στα σχέδιά της εντάσσεται η κατασκευή νέας μονάδας ισχύος 1.000 μεγαβάτ στο πυρηνικό εργοστάσιο «Κρόσκο». Η κατασκευή του νέου αντιδραστήρα θα αρχίσει το 2013 και προβλέπεται να ολοκληρωθεί μέσα σε μια τετραετία.

Στην Τουρκία, που εκτός από γειτονική είναι και ιδιαίτερα σεισμογενής, ο σχεδιασμός αφορά 12 μονάδες ως το 2032, ενώ ειδικότερη αναφορά γίνεται στην πρόθεση κατασκευής πυρηνικού σταθμού στο Ακουγιού της Νότιας Τουρκίας , στην άμεση δηλαδή εγγύτητα της Κύπρου. Επιπλέον υπάρχουν τα σχέδια για κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων στην Αλβανία, τα Σκόπια και την Κροατία.

Εκτός της αυτής καθεαυτής επικινδυνότητας, λόγω της σεισμικότητας της περιοχής, το γεγονός ότι στις παραπάνω χώρες δεν υπάρχει παράδοση ασφαλούς διαχείρισης τόσο επικίνδυνων εγκαταστάσεων ή υπάρχει αρνητική παράδοση επεισοδίων και ατυχημάτων, δεν αφήνει περιθώρια για εφησυχασμό.

Απαιτείται λοιπόν άμεσα και επιτακτικά να ζητηθεί από την Ελληνική Πολιτεία η αυστηροποίηση του κοινοτικού κεκτημένου στην κατεύθυνση της ασφάλειας της χρήσης των πυρηνικών εγκαταστάσεων και της μεταφοράς των πυρηνικών αποβλήτων και να ζητηθεί Επιθεώρηση από τη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας – των αντιδραστήρων που λειτουργούν στις γείτονες χώρες.

Είναι υποχρέωση όλων των φορέων να κινηθούν με κάθε τρόπο προς αυτή την κατεύθυνση – η Τοπική Αυτοδιοίκηση , οι Μ.Κ.Ο αλλά και οι απλοί πολίτες θα πρέπει να κινητοποιηθούν και να πιέσουν για γρήγορη δράση την Ελληνική Κυβέρνηση. Η στιγμή είναι κατάλληλη….

Με αφορμή μια σύσκεψη...

Φαλακρό – το σύμβολο βουνό της Δράμας.

Το χιονοδρομικό του κέντρο με τη βάση του να βρίσκεται στα 1620m και η κορυφή του στα 2232m. Είναι το μεγαλύτερο χιονοδρομικό κέντρο της βόρειας Ελλάδας, έχει συνολικά 9 αναβατήρες (2 εναέριους και 7 συρόμενους) και 20 πίστες που καλύπτουν 24 km!Διαθέτει επίσης τετραθέσια αποσυμπλεκόμενη καρέκλα η οποία μας μεταφέρει γρήγορα σε πίστες με μεγαλύτερα υψόμετρα και στο chalet με το μεγαλύτερο υψόμετρο στη χώρα μας.

Και όμως μετά από πολλά χρόνια – και δυστυχώς για τον τόπο - επαληθεύονται όσοι από εμάς έλεγαν και έγιναν πολύ δυσάρεστοι τότε, πως ο τρόπος που είχε επιλεγεί και αποφασιστεί να γίνει η επένδυση στο Φαλακρό, μόνο αίσιο τέλος δε θα είχε. Ένα ένα τα βήματα που έγιναν οδηγούσαν στην οικονομική καταστροφή του μεγαλόπνοου τότε σχεδιασμού...

Η απουσία συνολικής προσέγγισης της τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής με προοπτική τεσσάρων εποχών με την αξιοποίηση του φυσικού και πολιτιστικού της αποθέματος, η μη αξιοποίηση ειδικών σε θέματα χειμερινού τουρισμού, οι μικροπολιτικές και πελατειακές πρακτικές των πολιτικών αρχών, η απομύζηση του δημοσίου, η ανομία και η ασυδοσία αλλά και χαώδης γραφειοκρατία, η εμπλοκή σε θέματα γης και χωροταξικού και ο ισχυρός ανταγωνισμός τη Βουλγαρία οδήγησε στο αναπόφευκτο παρά τις φιλότιμες προσπάθειες ορισμένων.

Σήμερα, και θα πρέπει να αναγνωρισθεί αυτό, γίνονται πολλές προσπάθειες από τη νέα αιρετή Περιφέρεια και την τοπική κοινωνία που επένδυσε σε αυτό να επαναλειτουργήσει το χιονοδρομικό κέντρο.

Μια νέα προσπάθεια όμως απαιτεί νέα ηθική και νέα ήθη, μαζί με μια ολοκληρωμένη αντίληψη για το χώρο. Σίγουρα θα πρέπει να επιστρατευθούν δυνάμεις που θα επιφέρουν το καλύτερο για την περιοχή στο συντομότερο χρόνο και με το μικρότερο κόστος. Ένα χιονοδρομικό κέντρο με την παλιά έννοια του όρου δεν είναι βιώσιμο – δεν μπορεί να είναι με το να λειτουργεί μερικές εβδομάδες το χρόνο.

Το χιόνι έπαψε να έρχεται τόσο συχνά και τόσο πυκνά. Η απειλή επικρέμεται πάνω από τη βιομηχανία χειμερινών σπορ, ενώ σοβαρές είναι οι ανησυχίες για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των τεχνητών χιονοπτώσεων που επιπλέον απαιτούν πολύ μεγάλη παροχή νερού και είναι ενεργοβόρες.

Χώρες όπως η Γερμανία και η Αυστρία, ενδέχεται να χάσουν αντιστοίχως το 81% και το 42% των χιονοδρομικών κέντρων τους λόγω των κλιματικών αλλαγών τα επόμενα χρόνια. Ακολουθούν η Γαλλία (33%), η Ιταλία (27%) και η Ελβετία (19%). Με βάση τις προβολές που μιλάνε για άνοδο του υδραργύρου κατά 4 βαθμούς, οι συνολικές απώλειες αναμένεται να ανέλθουν στο 67% τα χιονοδρομιά κέντρα της Ευρώπης θα πέφτουν σε μαρασμό.

Ειδικά για την περιοχή μας τα φαινόμενα θα είναι πιο έντονα. Τι μένει λοιπόν; πρέπει να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια; και τα κονδύλια που δόθηκαν; οι ιδιώτες που στήριξαν τα σχέδια τους στο χιονοδρομικό;

Έχουμε ορισμένα πλεονεκτήματα και πρέπει να τα αξιοποιήσουμε. Το Φαλακρό είναι µια σηµαντική περιοχή από άποψη φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και διαθέτει χαρακτηριστικά που µπορούν να προσελκύσουν επισκέπτες καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Προσφέρονται δυνατότητες ανάπτυξης δραστηριοτήτων πέρα απο τη χιονοδρομία όπως π.χ. πεζοπορία, ορειβασία - αναρρίχηση, ποδήλατο βουνού, ιππασία, αεροπτερισµό και άλλα σπορ περιπέτειας. Το Φαλακρό είναι διάσημο για τη χλωρίδα του έτσι μπορούν να διοργανωθούν δραστηριότητες που αφορούν εκπαίδευση σε βότανα και αρωµατικά φυτά και αυτά είναι λίγα σε σχέση που θα με αυτά που θα μπορούσαν να αναφερθούν..

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται στον τουρισμό μια στροφή από την ποσότητα στην ποιότητα.

Ο καταναλωτής πλέον έχει γίνει πιο απαιτητικός και εκλεπτυσμένος και αναζητά νέα προϊόντα και προορισμούς. Παράλληλα εμφανίζεται πιο ευαισθητοποιημένος σε θέματα ποιότητας περιβάλλοντος και διεκδικεί μια πιο ενεργητική αναψυχή (άθληση, επιμόρφωση)

απομακρυσμένος από το μοντέλο του παθητικού τουρίστα.

Τα κύρια χαρακτηριστικά μιας ορθής πρακτικής διαχείρισης που συμβαδίζουν με αυτές τις νέες τάσεις είναι να :

• Βασίζεται στην αντιμετώπιση πως ο ορεινός μας όγκος είναι αδιαίρετη φυσική ενότητα και καλύπτει τον ευρύτερο δυνατό χώρο από τους ορεινούς οικισµούς έως τον περιαστικό χώρο των αστικών κέντρων, δηµιουργώντας ένα ολοκληρωµένο δίκτυο που θα διατρέχει την περιοχή του Φαλακρού και θα συνδέεται µε τους υπόλοιπους πόλους έλξης σε επίπεδο νοµού (Παρανεστια γη - δάσος Ελατιάς κ.λπ.)

• Έχει σαφώς φυσιοκεντρικό χαρακτήρα και έντονο το στοιχείο προστασίας του

  περιβάλλοντος με αειφορική εκµετάλλευση των ελκυστικών φυσικών και πολιτιστικών στοιχείων

  της περιοχής χωρίς την υπονόµευση άλλων οικονοµικών δραστηριοτήτων.

• Ενισχύει τη γηγενή πολιτιστική ταυτότητα, προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή της

  τοπικής κοινωνίας σε όλο το φάσμα της τουριστικής διαδικασίας και συμβάλλει στην

  κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική της εξύψωση.

• Απαιτεί, τέλος, την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και συμπεριφορά όλων των

  εμπλεκομένων στο τουριστικό κύκλωμα: διαχειριστές φυσικών περιοχών και βοηθητικό

  προσωπικό, φύλακες, κρατικές υπηρεσίες, πολιτικούς, τουριστικούς πράκτορες,

  ξεναγούς, τουριστικά πρακτορεία, ιδιοκτήτες και υπαλληλικό προσωπικό ξενοδοχείων

  και εστιατορίων και τοπική κοινωνία, γεγονός που προϋποθέτει την περιβαλλοντική

  αγωγή όλων των εμπλεκομένων.

Στο δια ταύτα: αφού ξεκαθαρίσει η εικόνα για την υπάρχουσα κατάσταση με τα κτίσματα, τις άδειες και το καθεστώς, χρέος της Πολιτείας είναι να δώσει μια ανάσα στην περιοχή μας που μαστίζεται σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία από μεγάλη ανεργία και οικονομικό μαρασμό. Είτε βρεθεί είτε όχι στρατηγικός επενδυτής για αυτό καθαυτό το χιονοδρομικό θα πρέπει να ενισχυθεί η Περιφέρεια και με τεχνογνωσία αλλά και με πόρους ώστε να μπουν οι βάσεις για μια άλλου είδους ανάπτυξη της ευρύτερης ορεινής περιοχής....

Καλλικράτης - Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και Τουριστική Ανάπτυξη της Περιοχής


Στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη κοινωνία με την ταχεία διάδοση της πληροφορίας και την ευκολία στη μετακίνηση ο τουρισμός αποτελεί ένα από τους πιο δυναμικούς κλάδους των οικονομιών, που μπορεί αν αξιοποιηθεί σωστά να αποτελέσει την κινητήριο δύναμη της αναπτυξιακής διαδικασίας μιας χώρας ή μιας τοπικής κοινωνίας. Επιπλέον ενισχύει την οικονομική δραστηριότητα σε κλάδους που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με το τουριστικό προϊόν και τις υπηρεσίες. Οι πολλαπλασιαστικές επιδράσεις από την τουριστική ανάπτυξη δεν γίνονται εύκολα αντιληπτές. Είναι προφανές πως όσο μεγαλύτερες οι διαρροές από την οικονομία τόσο μικρότερος ο πολλαπλασιαστής του τουριστικού εισοδήματος. Έτσι η ικανότητα μιας περιοχής να διατηρεί το τουριστικό εισόδημα σχετίζεται με την ικανότητα της να είναι αυτάρκης.
Ο τουρισμός είναι πρωτίστως ένα οικονομικό φαινόμενο, όπου οι επενδύσεις και η δημιουργία απασχόλησης πρέπει να λαμβάνονται ως προτεραιότητες. Όμως, οι δημόσιοι φορείς πολλές φορές είτε μένουν στη ρομαντική διάθεση και στις καλές προθέσεις, είτε εξαντλούν τις ενέργειες τους σε αναλύσεις και μελέτες επί μελετών μακριά από τη σκληρή πραγματικότητα που απαιτεί άλλα. Επιπρόσθετα οι συχνές αλλαγές στη δομή των υπηρεσιών και στις πολιτικές μόνο ευνοϊκή δεν ήταν. Η προσέγγιση των υπηρεσιών πρέπει να αρχίσει να γίνεται πιο τεχνοκρατική και προσγειωμένη στις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζει η χώρα. Σήμερα περισσότερο από ποτέ οποιοδήποτε πλεονέκτημα έχει η Περιφέρεια πρέπει να αξιοποιηθεί ώστε να μπουν οι προϋποθέσεις για σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας.
Η κρίση ήδη έχει επιδράσει αρνητικά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα, έχει παρατηρηθεί μείωση των κρατήσεων και μείωση των ημερών παραμονής των επισκεπτών. Οι επισκέπτες μένουν λιγότερες μέρες, εκμεταλλεύονται κάποια σαββατοκύριακα και επιλέγουν πλησιέστερους προορισμούς. Η αύξηση της τιμής της βενζίνης και των διοδίων έχει επιδράσει αρνητικά και δυσχεραίνει την άφιξη τουριστών από τη Νότια Ελλάδα, είναι πιο εύκολα να επισκεφθεί την περιοχή κάποιος από τα Βαλκάνια (Βουλγαρία, Ρουμανία και την ευρωπαϊκή Τουρκία). Από την άλλη βέβαια, η Εγνατία έδωσε τη δυνατότητα για πιο γρήγορες μετακινήσεις και επιτρέπει σε επισκέπτες από περιοχές όπως η Δυτική Ελλάδα να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στην περιοχή. Γεγονός είναι όμως πως τα μερίδια αγοράς της χώρας στις παραδοσιακές αγορές μειώθηκαν (2005-2009) και αυτό γιατί από τη μια αδυνατούμε να βελτιώσουμε την ελκυστικότητα του προϊόντος “ήλιος και θάλασσα” και από την άλλη δεν προωθούμε άλλα εναλλακτικά προϊόντα για άλλες ομάδες επισκεπτών.

Παρά την κρίση, ο προικισμένος τουριστικά νότος της Περιφέρειας με τις παράκτιες περιοχές και τα δυο νησιά Θάσο και Σαμοθράκη είναι αναμενόμενο να συνεχίσει να είναι ο “μαγνήτης” των επισκεπτών. Όμως η ενίσχυση της ενδοχώρας και ιδιαίτερα του ορεινού όγκου της Περιφέρειας, θα εξασφαλίσει την όσο το δυνατόν ισόρροπη ανάπτυξη και θα κινητοποιήσει ιδέες, κεφάλαια και ανθρώπινο δυναμικό που είναι ως σήμερα σχεδόν ανεκμετάλλευτο. Η προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού θα διευρύνει τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου όσο και το εύρος των χαρακτηριστικών των επισκεπτών. Πολύς λόγος γίνεται για αυτές τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού (όλα τα σε -ικος παράγωγα του) με πολλές προσπάθειες στα πλαίσια πολλών προγραμμάτων να έχουν ολοκληρωθεί και με αρκετές επιχειρήσεις μικρού δυναμικού να προσπαθούν να επιβιώσουν στην ευρύτερη περιοχή της Περιφέρειας. Δυστυχώς οι επενδύσεις αυτές δεν πληρούν πάντα τις προϋποθέσεις για την επιβίωση τους. Κάθε τέτοιο εναλλακτικό προϊόν για να είναι επενδυτικά ελκυστικό και αποτελεσματικό θα πρέπει να βασίζεται σε ικανή ζήτηση και σε εύρεση της κατάλληλης ομάδας στόχου κάθε φορά ώστε’, και να εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα και η κερδοφορία της επένδυσης. Στην Ευρώπη περιοχές με παρόμοια χαρακτηριστικά (ορεινές, ημιορεινές και μάλιστα ακόμη πιο απομονωμένες) έχουν καταφέρει να βρουν διέξοδο μέσα από την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού (π.χ. Πυρηναία, Φιλανδία). Παράλληλα η τουριστική ανάπτυξη της περιοχής μπορεί να δώσει πολλές απαντήσεις και σε άλλους τομείς εκτός από την απασχόληση : Αναβίωση της παράδοσης, σεβασμός στο περιβάλλον και στην αισθητική, πολιτισμός... Όμως θα πρέπει πάντα να παραμένει ο βασικός στόχος που είναι η αύξηση της απασχόλησης στην περιφέρεια και η συγκράτηση του πληθυσμού στο τόπο ιδιαίτερα στις πιο μειονεκτούσες σήμερα περιοχές της.. Τα μέσα : ενέργειες και πρακτικές που έχουν σα στόχο την ενεργοποίηση και του ενδογενούς δυναμικού εκτός βέβαια και από την προσέλκυση επενδυτών.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ έχουμε την ευκαιρία μέσω του Καλλικράτη να καταφέρουμε την αναστροφή της αρνητικής κατάστασης, επαναπροσδιορίζοντας και αναβαθμίζοντας ποιοτικά την τουριστική προσφορά και επανατοποθετώντας το ελληνικό τουριστικό προϊόν στις αγορές με ανταγωνιστικούς όρους. Παράλληλα χρειάζεται να ληφθούν υπόψη και οι λοιπές δομικές αδυναμίες που ανέδειξε η κρίση και να καθιερωθεί ο ρόλος της κεντρικής διοίκησης στη χάραξη μακροπρόθεσμης τουριστικής πολιτικής, βέβαια αυτό δεν αποτελεί ευθύνη της Περιφέρειας αλλά του κεντρικού κράτους, με τους τοπικούς φορείς να αποτελέσουν μοχλό πίεσης προς αυτή την κατεύθυνση.
• Σε επίπεδο αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού: Οι διευρυμένοι δήμοι αποκτούν μια ευρύτερη αρμοδιότητα σε γεωγραφικές περιοχές που ταυτίζονται ευκολότερα στην χωρική έννοια του «τουριστικού προορισμού» και θα μπορούν με μεγαλύτερη ευκολία και με ενιαίο τρόπο να ορίσουν συντονισμένες πολιτικές και πρακτικές σε χώρους που παλαιότερα εφαρμόζονταν αντιφατικές και πολλές φορές αλληλοσυγκρουόμενες τουριστικές πρακτικές από διαφορετικές τοπικές αρχές.
• Σε επίπεδο αιρετών περιφερειών: θα πρέπει να υπάρχει ένας συντονιστικός, στρατηγικός, αλλά και εποπτικός ρόλος, ώστε οι επιμέρους στρατηγικές κατευθύνσεις των προορισμών να έχουν μια συμπληρωματική αλλά και προς την ίδια κατεύθυνση στόχευση και να αποτελούν αρμονικά μέρη μιας ευρύτερης εικόνας και ενός ενιαίου ελκυστικού και ποιοτικού προφίλ με έντονη την περιφερειακή συνείδηση που ως τώρα έλειπε από όλους σε μεγάλο βαθμό. Μια ορθολογική αλλά και ριζικά νέα προσέγγιση απαιτεί πρωτίστως κοινό όραμα και στόχους, αλλά και συναίνεση των εμπλεκόμενων φορέων που θα κληθούν να πάρουν στα χέρια τους τις τύχες του τουρισμού στον τόπο τους. Παράλληλα απαιτεί την εμπλοκή τεχνοκρατών που θα αναλύσουν αντικειμενικά τα υφιστάμενα δεδομένα, και θα προτείνουν με πειστικό και τεκμηριωμένο τρόπο εναλλακτικά σενάρια και πολιτικές για μια βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη σε ορίζοντα δεκαπενταετίας και πλέον. Παρουσιάζεται η ευκαιρία κάθε προορισμός να προσδιορίσει προσεκτικά και αξιόπιστα την τουριστική του ταυτότητα και να θέσει τις βάσεις για μια νέα πορεία αναφορικά με την τουριστική ανάπτυξη σε αρμονικό πάντα συνδυασμό με την περιβαλλοντική ευαισθησία, την κοινωνική ευημερία και την οικονομική βιωσιμότητα

Το υφιστάμενο στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης που σίγουρα δεν είναι προϊόν στρατηγικού σχεδιασμού, έχει εξαντλήσει τις δυνατότητές του και έχει κάνει σαφή την αδυναμία του να δώσει αποτελεσματικές λύσεις στις δραματικές αλλαγές και ανακατατάξεις που συμβαίνουν γύρω μας. Η χαμηλή έως μηδενική απόδοση των τεράστιων επενδυμένων κεφαλαίων στον τουρισμό είναι περίτρανη απόδειξη ότι βρισκόμαστε σε λάθος δρόμο. Έχουν κατασπαταληθεί χρήματα για εκθέσεις – προβολή – έντυπα – ιστοσελίδες αποσπασματικά και χωρίς την ύπαρξη ενιαίου φορέα καθοδήγησης ούτε καν σε επίπεδο παλιάς Νομαρχίας.
Η νέα δομή του “Καλλικράτη” μπορεί να αποτελέσει τον κεντρικό πυλώνα στήριξης της οργανωτικής δομής η οποία θα συσπειρώσει όλες εκείνες τις δυνάμεις που θα σχεδιάσουν αποτελεσματικά και θα διαχειριστούν ορθολογικά με κοινό όραμα και βιώσιμη προσέγγιση. Ένα σύγχρονο παράδειγμα καλών διεθνών πρακτικών είναι το πετυχημένο μοντέλο των Οργανισμών Διαχείρισης Προορισμού (Destination Management Organization), με ανάλογες προσαρμογές ανά περίπτωση και παραδείγματα λειτουργίας σε όλο τον κόσμο, μπορεί να αποτελέσει την αξιόπιστη λύση οργάνωσης και διαχείρισης για κάθε μορφής προορισμό. Αποτελεί δε παράδειγμα και συνεργασίας ιδιωτικού και δημόσιου φορέα. Ο Οργανισμός Διαχείρισης Προορισμού (DMO) θα καλύψει την ανάγκη για κεντρικό σχεδιασμό και μπορεί να βοηθήσει στην :
 αντιμετώπιση εσωτερικών προβλημάτων
 ποιότητα παρεχομένων υπηρεσιών
 περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα
 ανθρώπινο δυναμικό κοκ.
 αντιμετώπιση ανταγωνιστικών πιέσεων
 σχεδιασμός μελλοντικής πορείας
Ο DMO θα αποτελεί συνεργατικό φορέα που θα επιδιώκει τη σύμπραξη όλων των δημοσίων και ιδιωτικών φορέων που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τον τουρισμό μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και ανταγωνιστικός ως προς την παροχή υπηρεσιών για εξασφάλιση εσόδων από τον ιδιωτικό τομέα και από εθνικά ή ευρωπαϊκά προγράμματα. Η διάθρωση του DMO θα μπορούσε να αποτελείται από τις τρεις παρακάτω εμπλεκόμενες ομάδες:
 υπεύθυνος τουρισμού Περιφέρειας (αιρετός) με την επιτροπή τουρισμού του Περιφερειακού συμβουλίου - Στελεχιακή Ομάδα DMO- εξειδικευμένο προσωπικό – στελέχη δημοσίου τομέα
 Συμβούλιο Τουρισμού (Ολομέλεια + Ομάδες Εργασίας)
 Product Clubs (π.χ. CVB δηλ. κέντρα πληροφόρησης)
Τίθεται επομένως θέμα άμεσου και ριζικού επανασχεδιασμού του μοντέλου οργάνωσης και διαχείρισης του τουρισμού σε επίπεδο εθνικό, περιφερειακό αλλά και σε επίπεδο ελληνικών προορισμών. Η νέα δομή του “Καλλικράτη” μπορεί να αποτελέσει τον κεντρικό πυλώνα στήριξης της οργανωτικής δομής η οποία θα συσπειρώσει όλες εκείνες τις δυνάμεις που θα σχεδιάσουν αποτελεσματικά και θα διαχειριστούν ορθολογικά με κοινό όραμα και βιώσιμη προσέγγιση. το αίσθημα συνεργασίας πρέπει να διαποτίσει και τη διασύνδεση ανόμοιων κλάδων όπως πολιτισμός και επιχειρήσεις με τις υπόλοιπες δραστηριότητες όπως αγροτική οικονομία, πολιτισμός και να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που προσφέρει σε επίπεδο προβολής (δυνατότητες συνδιαφήμισης κ.α). Στον ευρύτερο Ελλαδικό και Ευρωπαϊκό χώρο η Περιφέρεια πρέπει να διαδραματίσει ουσιαστικό συνεργατικό ρόλο με τη δημιουργία ευρύτερων διαπεριφερειακών και διακρατικών συνεργασιών, τη λειτουργία πυλών και κόμβων διευρωπαϊκών δικτύων και τη διασύνδεση δυναμικών κέντρων και περιοχών. Όλα αυτά όμως προϋποθέτουν αλλαγή νοοτροπίας, να αποκτήσουμε αίσθημα συνεργατικότητας, εξωστρέφειας και υγιούς συναγωνισμού και πάνω από όλα περιφερειακής συνείδησης.
Σε επίπεδο επιχειρήσεων οι συνεργασίες είναι επίσης μονόδρομος. Η πολυδιάσπαση και ο κατακερματισμός των αγροτικών κλήρων αλλά και το μικρό μέγεθος των μεταποιητικών και τουριστικών επιχειρήσεων της περιοχής οδηγεί στο συμπέρασμα πως η εξειδίκευση και η συνεργασία σε δίκτυα ομοειδών επιχειρήσεων είναι απαραίτητη αν επιθυμούμε να δημιουργήσουμε οικονομίες κλίμακας. Ένας σύγχρονος σχεδιασμός πρέπει να ευνοεί και να επιδιώκει τη συνεργασία μεταξύ τουριστικών επιχειρηματιών, παραγωγών και φορέων σε συνεργατικά σχήματα, τα cluster. Παρότι σύμφωνα με τα ποσοτικά στοιχεία η λειτουργία των cluster θα απέδιδε τα μέγιστα στο ελληνικό περιβάλλον, στην πράξη δε λειτούργησαν όσο έπρεπε. Και αυτό γιατί η δομή της διοίκησης ως τώρα και η ίδια η νοοτροπία της ελληνικής κοινωνίας με τα έντονα φαινόμενα τοπικισμού και στείρου ατομικισμού δεν ευνοεί τη συνεργασία. Το σύνολο των επιχειρήσεων, λειτουργούν σε κατάσταση απομόνωσης τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε διεθνές όπου τα πράγματα είναι πολύ πολύ χειρότερα. Για την αύξηση των πλεονεκτημάτων από τις παραπάνω πρακτικές επιβάλλεται να καταφέρουμε σταδιακά τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου και να εντείνουμε τις προσπάθειες μας για παραγωγή των παραδοσιακών μας προϊόντων. Χρειάζεται σωστός σχεδιασμός για την ανάπτυξη εκείνων των ειδικών μορφών τουρισμού όπως συνεδριακός, θρησκευτικός, αγροτουρισμός και όποιες άλλες η Περιφέρεια μπορεί να ανταπεξέλθει. Να αναδείξουμε το σύνολο των μοναδικών και αυθεντικών μας πλεονεκτημάτων με σχεδιασμό για τη δημιουργία νέων υποδομών. Η σωστή προβολή και ανάδειξη αυτών των αυθεντικών πλεονεκτημάτων είναι το κλειδί της σωστής ανάπτυξης..
Ο τόπος μας έχει όλα τα στοιχεία που του επιτρέπουν να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του αύριο – είναι ακόμη ανέγγιχτος σε μεγάλο βαθμό, γεγονός που του δίνει τεράστιο πλεονέκτημα τη στιγμή που άλλοι προορισμοί και στη χώρα μας έχουν υπερκορεσθεί. Οι εργαζόμενοι πια, ακόμη και στις λιγότερες διάρκειας διακοπές τους, ζητούν άλλα πράγματα μακριά από τα απάνθρωπα τοπία.
Χθές είχαμε : τη βιομηχανική κοινωνία με τα καινούργια προϊόντα και τη μαζικοποίηση του τουρισμού – τα τρια S (Sun, Sea, Sand).
Σήμερα έχουμε την κοινωνία της πληροφορίας – το εμπόριο και τις υπηρεσίες.
Αύριο (και το αύριο ήδη άρχισε να φαίνεται) έχουμε τη ανάγκη του επισκέπτη για εξατομικευμένη υπηρεσία, Η τάση δεν είναι απλά η πώληση κρεβατιών αλλά η πώληση εμπειριών... δημιουργούμε ιστορίες...
Θα πρέπει μια επιτυχημένη καμπάνια να προβάλλει πως κάθε τόπος έχει δυο, τρεις, τέσσερεις όψεις και η καθεμία συμβάλλει στην πολλαπλή εμπειρία. Μερικές από τις ενέργειες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν και αναφέρονται παρακάτω είναι μόνο ενδεικτικές και πρέπει να αποτελέσουν αφορμή παραπέρα ανάλυσης η καθεμία ξεχωριστά. Τα βήματα πρέπει να είναι στοχευόμενα και συγκεκριμένα ώστε να έχουν αποτέλεσμα.
Απαραίτητες ενέργειες για μια καινούργια αρχή θα είναι :
 Συνδυασμένη μελέτη – γνωριμία των εναλλακτικών μορφών (εναλλακτικές αγορές, αγορά ευεξίας, ευ ζην, φύσης κ.λ.π. Εδώ δεν θα πρέπει να παραληφθεί πως η τουριστική κατοικία είναι παράγοντας που προσέλκυσε τα τελευταία χρόνια αρκετούς ξένους στην περιοχή)
 Σχεδιασμός σε περιφερειακό επίπεδο για την επίτευξη της κατάλληλης για κάθε χωρική ενότητα ανάπτυξης,
 Να ξαναγράψουμε τους μύθους μας με τα ματια του 21ου αιώνα (σύγχρονη μετάφραση της ιστορίας και του μύθου- ερμηνεία στο σήμερα). Ο Πολιτισμός ήταν και είναι πάντα συγκριτικό πλεονέκτημα αυτό δε σημαίνει πως είναι και ανταγωνιστικό προϊόν με τον τρόπο που αναδεικνύεται / προωθείται/ πωλείται.
 Ανανέωση εντύπων/ εκπομπών επικοινωνίας με προδιαγραφές (ΙSΟ 843- να σημειωθεί ότι οι σημερινοί χάρτες – έντυπα δεν είναι σύμφωνοι με πρότυπο ΕΛΟΤ ή ISO) – φρένο στην κατασπατάληση πόρων (κακό παρελθόν) και την υπερπροβολή με την έκδοση οδηγών που απεικονίζουν όμως μια “εικονική” πραγματικότητα. μέσω εξειδικευμένης προβολής η συσχέτιση συγκεκριμένων ομάδων της τουριστικής αγοράς και ειδικών τουριστικών προορισμών. παραστατικές εικόνες κάθε εναλλακτικής διαδρομής στη περιφέρεια (πχ αεροδρόμια , κεντρικά σημεία μεγάλων πόλεων κ.λ.π) – έξυπνη χαρτογράφηση με περιφερειακή συνείδηση – πολυθέαμα και για τους πέντε νομούς-
 Λογότυπα για Περιφέρεια – Π.Ε. – Δήμο – Εταιρεία (θεωρία brandname)
 Μασκότ σε κάθε περιοχή ( συγκινεί τα παιδιά και κινητοποιεί τους ενήλικες) εργαλείο και του ιδιωτικού τομέα στις καμπάνιες, ευρύτερα οι μύθοι κάθε περιοχής – οι ήρωες τα ήθη και τα έθιμα – η γαστρονομία επανέρχονται στο προσκήνιο όχι ως στείρα προσέγγιση του παρελθόντος αλλά ως δείγμα πολιτισμού σεβασμού σε αειφόρο ήπια τουριστική ανάπτυξη .
 Θέσπιση βραβείων καινοτομίας και καλών πρακτικών ανά τομέα
 Οι ιστοσελίδες που δημιουργήθηκαν με τόσους πόρους να αξιοποιηθούν αρκεί να είναι βέβαια ποιοτικές κάτω από μια ομπρέλα – επικαιροποίηση τους – κανένα παλιό έργο χαμένο
 Ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού (να μελετηθεί σε τρια επίπεδα : επιμόρφωση – εικόνας και συμπεριφοράς των επιχειρηματιών τουρισμού- συνεργασίας με κάθε ΠΕ και πολιτικών (τουριστική πολιτική για την απασχόληση και πολιτική απασχόλησης για τον τουρισμό- με εξάρτηση απο κεντρικές πολιτικές) και η αναβάθμιση των υπηρεσιών μέσα από την εκπαίδευση και επιμόρφωση του ανθρώπινου σε επίπεδο περιφέρειας
 Νέοι θεσμοί συνεργασίας όπως αναφέρθηκαν παραπάνω (π.χ. Οργανισμοί Διαχείρισης Προορισμού, clusters) με Ευέλικτες διαδικασίες
 τα κίνητρα, οικονομικά, πολεοδομικά ή κανονιστικά, (ή τα αντικίνητρα) μέσω των οποίων ενισχύονται (ή αποτρέπονται) συγκεκριμένες παρεμβάσεις και ενέργειες και στην πράξη ενισχύεται ή περιορίζεται η τουριστική ανάπτυξη κάθε περιφερειακής χωρικής ενότητας, (με τη βοήθεια της κεντρικής διοίκησης )
Πρώτα πρώτα όμως θα πρέπει να μπει ένα ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΑΚΑΣΙΩΝ για τα επόμενα βήματα. Δεν μπορούν σίγουρα να γίνουν όλα μαζί – τα βήματα πρέπει να είναι συγκεκριμένα και δυστυχώς περιορίζονται και από την υφιστάμενη οικονομική κατάσταση.
Πολύ ορθά ξεκίνησαν οι επαφές σε όλα τις ΠΕ, το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι απαραίτητα και μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο να αναλυθεί την υφιστάμενη κατάσταση της περιφέρειας. Γιαυτό απαιτείται:
Χαρτογράφηση της περιοχής ως προς το φυσικό και πολιτιστικό κεφάλαιο, το υπάρχον επιχειρηματικό τουριστικό περιβάλλον, το ανθρώπινο δυναμικό, τις υφιστάμενες μελέτες, τα στοιχεία αφίξεων και διανυκτερεύσεων με τις μεταβολές κατά τα τελευταία χρόνια, τις υποδομές και την ισχύουσα νομοθεσία καθώς και την πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης. Είναι καλό να αξιολογηθούν οι πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί ως τώρα και το κόστος των όποιων δημοσίων επενδύσεων ώστε να αξιολογηθεί και το αποτέλεσμα που επέφεραν...
Το πώς θα ξεκινήσει η συνολική προσπάθεια τουριστικής ανάπτυξης της Περιφέρειας και το πια βήματα θα είναι τα πρώτα, αφού γίνει η όσο το δυνατόν πληρέστερη αξιολόγηση της πραγματικότητας, αποτελεί πολιτική απόφαση και συνδυασμός και των οικονομικών δυνατοτήτων του σήμερα…